Tin đời sống: Câu chuyện về phương pháp dạy học vuông tròn vẫn chưa có hồi kết và càng ngày càng nóng trên mạng xã hội. Người ta đua nhau share những bài hát chế, những lời châm biếm nhưng bên cạnh đó vẫn có nhiều ý kiến bênh vực cái mới.

Thời gian gần đây, bộ sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại tiếp tục vấp phải nhiều ý kiến khi được thử nghiệm tại các trường Tiểu học khắp cả nước. Nhiều phụ huynh lo ngại những từ ngữ tiêu cực, bài học hàm nghĩa xấu, cách phát âm “lạ” không phù hợp với con trẻ chỉ mới 7 tuổi.

Đặc biệt trong nhiều đoạn clip được đăng tải lên mạng xã hội, nhiều học sinh tiểu học thay vì đọc chữ cái hay từ ngữ, thì chỉ vào những biểu tượng hình tròn, hình vuông, hình tam giác và đọc vanh vách cả một bài thơ.

Trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục, 2 câu thơ “Tháp Mười đẹp nhất bông sen/Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ” được phiên âm phía trên. Hàng phía dưới được biểu thị bằng hai dòng gắn hình vuông màu cam. Cuốn sách này chú thích “Có bao nhiêu tiếng, có bấy nhiêu khối hình”. Ở bài đồng dao “Bống bống bang bang/Lên ăn cơm vàng/Cơm bạc nhà ta”, dưới phần chữ là 12 hình tròn màu xanh, sắp xếp 4 hình trong một hàng.

Sau khi những đoạn clip đọc chữ khó hiểu của trẻ nhỏ được đăng tải, rất nhiều phụ huynh tỏ ra hoang mang và lo lắng. Họ cho rằng cách học này cực khó hiểu và không tốt bằng phương pháp trước đây. Nhiều người đã tìm cách “chất vấn” con cái mình, bắt con chỉ vào từng ô vuông và thắc mắc chữ đâu ra mà con đọc vanh vách như thế? Nhiều bé đã không trả lời được câu hỏi này. Có trường hợp phụ huynh bực mình và yêu cầu con không cần phải đến trường nữa, bố mẹ sẽ giảng dạy theo cách học truyền thống trước đây.

Chị N.M. có con học lên lớp 2, ngán ngẩm chia sẻ, phương pháp vuông tròn chỉ là học vẹt chứ về viết chữ các cháu bị loạn và viết sai chính tả quá nhiều. “Ngày xưa chúng tôi học chả tách vớ vẩn như này thì cũng học được đó thôi, thêm vào cho nặng nề thêm” – chị N. bức xúc.

Đồng quan điểm với chị N., anh H. cho hay, đúng là có thể cho trẻ đọc từng âm tiết bằng việc chỉ vào từng ô vuông, nhưng chỉ cần một loại, một kiểu duy nhất, và chỉ mang tính chất minh hoạ.

“Rồi chưa kể đến cái livestream chỉ vào từng khối ô vuông, đứa trẻ đọc vanh vách, còn chỉ vào chữ thì nó tắc tịt không? Thay mỗi tiếng bằng hình để trẻ nhỏ không bị phát âm thiếu, phát âm nhầm thì đúng. Chứ còn dùng hình khối thay chữ cái để dạy trẻ học thì không thể được. Cứ học như bình thường, những khóa trước, thế hệ trước cũng học như vậy, có ai bị mù chữ đâu. Muốn cải tổ thì cải kiểu gì cho nó đúng đắn, hợp lí, dễ dàng hơn trong việc giáo dục chứ không phải là sinh ra một loại giáo dục mới mà làm người ta muốn bỏ học thế này” – anh H. nêu ý kiến.

Nhiều phụ huynh có con em vừa vào lớp 1 liên tục bày tỏ lo lắng trước cách học theo chương trình kiểu mới. Họ khẳng định, cách học từ ngày xưa vẫn giúp bao thế hệ biết đọc biết viết, việc gì phải cải cách rồi gây hoang mang trong dư luận.

“Kết quả, những bé học chương trình cải cách thí điểm khi vào cấp 2 bị gom vào 1 lớp học riêng và gọi là lớp cá biệt học dốt. Chương trình hay nhưng chính giáo viên còn không hiểu để truyền đạt cho bé lệch lạc hết 1 thế hệ, trên mạng chỉ chế vui vì nó nổi bật nhưng quả thật chất lượng học sinh sau thí điểm học sách mới rất tệ” – một bà mẹ ở Sài Gòn chia sẻ.

Mặc dù vậy, nhiều ý kiến trái chiều khác chỉ ra việc xuất hiện những ô vuông này chỉ là bước đầu tiên trong quá trình học của bé. “Người ta có hệ thống hết rồi. Mấy bài sau rồi cũng sẽ dạy chữ như bình thường. Phụ huynh không xem hết sách. Con mới đi học mấy bữa đầu xong về không hiểu lại xé sách rồi bắt con nghỉ học. Đồng ý cái sách này nhiều chỗ không ổn nhưng cách học như này giúp trẻ nhớ mặt chữ và học nhanh hơn” – anh K.N. bình luận.

“Sách Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục học rất tốt, chỉ cải tiến một số cách đọc thôi chứ chữ viết vẫn giống nhau. Con tôi năm nay lớp 4, là khoá học đầu tiên chương trình này mà tôi thấy nhẹ nhàng lắm, có vấn đề gì đâu sao mọi người cứ nói quá lên thế” – chị L.P. cho biết.

Trước những ý kiến tranh cãi trên về các đánh vần và việc áp dụng những khối tròn, vuông vào việc giảng dạy cho trẻ nhà văn Hoàng Anh Tú – người gắn liền với biệt danh “Anh Chánh Văn”, người từng đốn hàng triệu trái tim của cả một thế hệ học trò nhiều năm trước. Đồng thời cũng là ông bố 3 con đang ở tuổi đến trường cũng đã lên tiếng bày tỏ quan điểm cá nhân về việc áp dụng chương trình công nghệ giáo dục mới để dạy cho trẻ.

Chúng tôi xin được đăng tải những chia sẻ của anh Hoàng Anh Tú về vấn đề này:

“Ông bố 3 con” đang ở đâu sao không lên tiếng vụ cải cách giáo dục dạy trẻ đọc C-Q-K đều là “cờ” với dạy trẻ toàn ô vuông- chấm tròn?” – Inbox của tôi mấy hôm nay đều là những tin nhắn này. Cái clip hơn 10 triệu view một ông bố xé sách cho thấy sự “lên đồng” của mạng xã hội kinh khủng thế nào.

Thậm chí, trong phần bình luận của clip ấy, tôi thấy nhiều bạn trẻ đưa ra tuyên bố sẽ không… đẻ con nữa vì sợ hãi giáo dục Việt Nam.

Cực đoan đến cùng cực.

Thời đại Google sẵn có đấy, muốn tìm hiểu điều gì cũng không quá khó mà. Tôi cũng đã nhờ Google tìm kiếm đủ tư liệu để nhìn nhận theo đánh giá của chính mình rồi và đã thở phào. Nhưng tôi vẫn sẽ không nói những cải cách đó là đúng hay sai nhé. Hãy để những ai có con sẽ phải học chương trình cải cách tự tìm hiểu và tự quyết định. Và kể cả khi bạn cho rằng đó là cách sai thì có thể dạy con theo cách bạn cho là đúng. Dạy một đứa trẻ biết đọc biết viết đâu khó?

Năm xưa, các lớp bình dân học vụ người biết chữ dạy người không biết chữ nhiều mà. Bởi nếu chỉ là câu chuyện dạy con biết đọc, biết viết, biết nhân chia cộng trừ thì khỏi cần đưa con đến trường. Đằng nào thì mai này lũ trẻ đi làm cũng không cần sử dụng phép khai căn hay phân biệt văn tường thuật với văn nghị luận, văn kể chuyện kia mà!

Vậy tại sao mọi người cứ ầm ĩ lên như thế? Như chuyện cái lễ khai giảng, nhiều cha mẹ điên người lên chửi bới trường vì những lễ khai giảng hình thức, tra tấn thể lực trẻ. Thế nhưng, như trường con tôi, 15/8 tập trung và các con đã có 1 buổi lễ gặp gỡ, chào mừng rồi nên 5/9 sân trường vắng hoe, lũ trẻ đi học như bình thường thì nhiều cha mẹ “lên đồng” nhiếc móc nhà trường “mang tiếng ngôi trường lớn mà không tổ chức 1 lễ khai giảng nho nhỏ cho các con vui”. Như nhiều người hân hoan khoe ảnh ngày khai trường của con nhưng cũng nhiều người đăng toàn những bức ảnh trẻ ngáp vậy.

Có phải vì chúng ta luôn muốn cả thiên hạ này phải làm như chúng ta nghĩ thì mới là đúng? Có phải vì bao nhiêu năm học chúng ta được dạy ra sao thì nhất nhất con em chúng ta cũng phải được dạy như thế mới là đúng? Thậm chí ngày xưa ta sai chỗ nào thì bây giờ con ta cũng phải sai y hệt thế thì nó mới đúng là “có giáo dục”?

Nó làm tôi nhớ đến những bài học thuộc lòng của con tôi bây giờ được thầy cô dạy theo phương pháp bản đồ tư duy thay vì đọc đi đọc lại một trăm lần cho in vào não bộ của chúng ta trước đây. Khi đó tôi cũng đã nhăn mày nhíu mắt vì nghĩ rằng con học theo sơ đồ tư duy sẽ không cảm được cái hay của câu văn, câu thơ. Cơ mà nhớ lại, ngày xưa có đứa nào trong chúng tôi thấy được cái hay, cái đẹp từ những bài học thuộc lòng đâu kia chứ? Muốn tìm thấy cái hay, cái đẹp thì phải thuộc nó trước rồi mới phân tích được nó.

Thế nên, túm lại, tôi vẫn sẽ sẵn sàng ứng chiến cùng con mình dù cải cách giáo dục thế nào. Bởi mỗi đứa trẻ lớn lên và trưởng thành bắt đầu từ chính ngôi nhà của mình, cha mẹ là những thầy cô đầu tiên và mãi mãi của con mình.